harmonia pedałowa

fot. Waldemar Kielichowski © Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa


Jan Adamczyk, harmonia pedałowa; nagr. Szydłowiec 2013; IMIT
Nazwa gwarowa: pedałówka
Klasyfikacja: 4 Aerofony / 41 Aerofony wolne / 412 Aerofony wolne interrupcyjne / 412.1 Aerofony idiofoniczne interrupcyjne lub stroikowe / 412.13 Stroiki przelotowe / 412.132 Zestawy stroików przelotowych / 412.132-62-8 Zestawy stroików przelotowych z elastycznym zbiornikiem powietrza, z klawiaturą
Wykonawca: Nieznany
Rok wykonania: pierwsza połowa XX w.
Region: Mazowsze (?)
Kraj: Polska
Własność: Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie
Numer inwentarzowy: PME 3212/1-2
Opis obiektu: harmonia pedałowa, tzw. czarna, chromatyczna, trzyrzędowa, 24-basowa, 14+15+14 klawiszy melodycznych; miech połączony z pedałami łącznikiem
Elementy dekoracyjne: korpus zdobiony wzorami geometrycznymi (intarsja) i ażurowymi wycięciami ze stylizowanymi elementami roślinnymi
Wymiary: 380 x 401 x 221 mm, pedały 507 x 385 x 75 mm
Materiały: drewno, metal, tkanina, tworzywo sztuczne
Skala dźwiękowa, strój: zmienność skali w zależności od rodzaju a nawet egzemplarza harmonii; zazwyczaj klawiatura melodyczna w każdym rzędzie ułożona według szeregów małotercjowych w całości tworzy skalę chromatyczną B – b3; strona basowa – skala chromatyczna C – h, pozwalająca uzyskać wszystkie trójdzięki durowe
Praktyka wykonawcza: po pierwszej wojnie światowej harmonia rozpowszechniła się jako składnik ludowych kapel; pedałowa zwłaszcza na Mazowszu po prawej stronie Wisły (Kurpie, Garwolińskie), w pewnej mierze też na Podlasiu
Autor karty: Teresa Lewińska / Zbigniew J. Przerembski


Oberek wkoło; Kapela z Wielgolasu: Stanisław Ptasiński (ur. 1937), harmonia pedałowa, Rafał Ptasiński (ur. 1984), bęben jednomembranowy; nagr. Kazimierz 1991; Muzyka Źródeł


<< Powrót