harmonia pedałowa

fot. Waldemar Kielichowski © Instytut Muzyki i Tańca, Warszawa


Jan Adamczyk, harmonia pedałowa; nagr. Szydłowiec 2013; IMIT
Nazwa gwarowa: pedałówka
Klasyfikacja: 4 Aerofony / 41 Aerofony wolne / 412 Aerofony wolne interrupcyjne / 412.1 Aerofony idiofoniczne interrupcyjne lub stroikowe / 412.13 Stroiki przelotowe / 412.132 Zestawy stroików przelotowych / 412.132-62-8 Zestawy stroików przelotowych z elastycznym zbiornikiem powietrza, z klawiaturą
Wykonawca: Leonard Adolf
Rok wykonania: 1904-1918
Miejscowość: Warszawa
Region: Mazowsze
Kraj: Polska
Własność: Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu
Numer inwentarzowy: MS/S/89
Opis obiektu: harmonia pedałowa, tzw. czarna, chromatyczna, trzyrzędowa, 24-basowa, 17+18+17 klawiszy melodycznych; miech połączony z pedałami dwuczłonowym łącznikiem; dwa umieszczone z tyłu guziki: jeden pozwala zmienić po stronie basowej tryb durowy na molowy, drugi uzyskać akordy septymowe
Elementy dekoracyjne: korpus zdobiony wzorami geometrycznymi i kwiatowymi, ażurowymi wycięciami ze stylizowanymi elementami roślinnymi
Wymiary: 384 x 209 mm
Materiały: drewno, metal, tworzywo sztuczne
Inskrypcje: A. Leonard Warszawa
Skala dźwiękowa, strój: zmienność skali w zależności od rodzaju a nawet egzemplarza harmonii; zazwyczaj klawiatura melodyczna w każdym rzędzie ułożona według szeregów małotercjowych w całości tworzy skalę chromatyczną B – b3; strona basowa – skala chromatyczna C – h, pozwalająca uzyskać wszystkie trójdzięki durowe
Praktyka wykonawcza: po pierwszej wojnie światowej harmonia rozpowszechniła się jako składnik ludowych kapel (ze skrzypcami, bębnem); pedałowa zwłaszcza na Mazowszu po prawej stronie Wisły (Kurpie, Garwolińskie), w pewnej mierze też na Podlasiu
Autor karty: Maria Żurowska / Zbigniew J. Przerembski


Gibany - taniec kurpiowski; Kapela z Kadzidła: Józef Mróz (1917-1997), harmonia pedałowa, Józef Sobiech (ur. 1931), skrzypce, Stanisław Rejch (ur. 1927), bęben; nagr. Kadzidło 1984; Muzyka Źródeł


Powolniak dla starszych - taniec kurpiowski; Kapela z Kadzidła: Józef Mróz, harmonia pedałowa, Józef Sobiech, skrzypce, Paweł Łaszczych (ur. 1970), bęben; nagr. Kazimierz 1996; Muzyka Źródeł


<< Powrót