dudy wielkopolskie (kozioł)
Bernard Kasper, kozioł weselny / biały; nagr. Zbąszyń 2012; IMIT
Jan Prządka (ur. 1959, Zbąszyń), kozioł weselny / biały; nagr. Waldemar Kielichowski, Warszawa 2015; IMIT
dudy wielkopolskie (kozioł)
Nazwa gwarowa: kozioł weselny, kozioł białyKlasyfikacja: 4 Aerofony / 42 Instrumenty dęte właściwe / 422 Piszczałki stroikowe / 422.2 Piszczałki pojedynczostroikowe (instrumenty klarnetowe) / 422.21 Pojedyncze piszczałki stroikowe z pojedynczym stroikiem / 422.211 Z cylindrycznym przewodem / 422.211.2 Z otworami palcowymi / 422.211.2 + 422.211-62 Piszczałka melodyczna pojedynczostroikowa z cylindrycznym przewodem, z otworami palcowymi + piszczałka burdonowa pojedynczostroikowa, z elastycznym zbiornikiem powietrza dla wszystkich piszczałek
Wykonawca: Modrzyk Franciszek
Rok wykonania: 1983
Miejscowość: Nądnia
Region: Wielkopolska
Kraj: Polska
Własność: Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie
Numer inwentarzowy: PME 45929
Opis obiektu: instrument nadymany mechanicznie (mieszkiem); dwugłosowy, cylindryczne piszczałki: melodyczna (otwory palcowe 7+1 i jeden otwór strojeniowy) i burdonowa dwukrotnie zagięta, obie zakończone konicznymi, wygiętymi łukowo dwuczęściowymi rogowo-metalowymi roztrąbami; worek z całej, białej skóry koziej, z sierścią na zewnątrz
Elementy dekoracyjne: łącznik piszczałki melodycznej z workiem w kształcie zoomorficznym (głowa kozła), z kościanymi rogami, szklanymi oczami, i metalowymi aplikacjami, ćwiekami; metalowe obrączki na piszczałkach; mieszek zdobiony grawerowanymi okręgami, ćwiekami
Wymiary: długość piszczałki melodycznej 300 mm, długość piszczałki burdonowej 460 mm, zbiornik powietrza 755 x 355 mm, mieszek 400 x 200 mm
Materiały: drewno, trzcina, skóra, metal, szkło, tkanina
Inskrypcje: na mieszku grawerowana sygnatura wytwórcy: F. Modrzyk / Nądnia 77 / 64-360
Skala dźwiękowa, strój: współcześnie Es: b – c1 – d1 – es1 – f1 – g1 – as1 – b1 – c2 – d2 – es2 (dwa najwyższe dźwięki uzyskiwane przez przedęcie)
Praktyka wykonawcza: typ dud o XVI-wiecznych korzeniach; największy spośród polskich instrumentów dudowych, ma najniższy strój i elegijną barwę brzmienia; tradycyjny składnik zachodniowielkopolskich kapel ludowych (ze skrzypcami, a po pierwszej wojnie światowej także klarnetem Es, niekiedy też trąbką)
Autor karty: Teresa Lewińska / Zbigniew J. Przerembski
Projekt instrumentu (PDF)
kozioł weselny / biały; nagr. Muzeum Dźwięku
<< Powrót